Adını yirmi beş sene boyunca Booker Ödülü yönetim komitesi başkanlığı yapan Sir Michael Caine’den alan Caine Ödülü, tüm Afrikalı yazarlara açıktır ve yalnızca kısa öykü türüne verilen tek Afrika edebiyat ödülüdür. Son yıllarda ödülün verilmesinin yanında, yılda bir kez Caine Ödüllü Afrikalı Yazarlar Atölyesi de düzenlenmektedir. Atölyede yazılan öyküler Caine Ödülü Antolojisi’nde yayınlanmaktadır. (Önsözden)

  “Afrika, insanlığa ve dünyanın uyuyan bilgeliğine bir meydan okumadır.” diyor Ben Okri takdiminde. “Afrika’yı görebilmek için kişinin kendini görebilmesi gerekiyor.” diyerek devam ediyor. Manifesto niteliğindeki yazı, “Afrika’nın tuhaf bir direnci var. Geleceği imkânlarla dolu. İyileştiğinde, Afrika büyüleyecek. Biliyorum.” sözleri ile sona erdiğinde ilk öyküyle birlikte Afrika’nın gizemli dünyasının kapıları açılıyor ve kitap bizi kıtaya buyur ediyor. 

       Baskınlarla insanların sürüldüğü, öldürüldüğü bir köyden göçüyoruz. Fakirliğin içinden geçiyor, kendi çevremizde olan bitenlerle kıyaslıyoruz yaşananları. 
 

    "Annemizin olmadığı ve karnımızın aç olduğu yerden uzaklaşmak istiyorduk."

     Turizm kölesi olan yerleşim yerleri ile tanışıyoruz. Emek önemini çoktan kaybetmiş, tarım yapmanın, kendi ürününü üretmenin unutulduğunu; turistlerin gözüne hitap eden evler, bahçeler, ağıllar görüyoruz. 

      “Yeterince su ile burada her şeyi yetiştirebilirsin. Cennete dönebilir… Ama ekonomik açıdan anlamı yok. Bugünlerde yetiştirmeye değecek tek mahsul insan. Turist hasat ediyorlar.”

        Zengin ailelerin de misafiri oluyoruz. Gelir adaletsizliği dünyanın her yerini sarıp sarmaladığı için olsa gerek şaşırmıyoruz buna. Biz de yıllardır derinleşen bir uçuruma şahit olduğumuz için belki de artık normal geliyor. 

     “Dayılarım dedemi bir boğa daha kesmeye ikna etti çünkü etimiz bitiyor… İlerleyen saatlerde dedemin evinin salonunda bir kilise ayini gerçekleşecek.”

   Afrika’da bir doktorun kızının, eğitim için Batı’ya gittiğini okuduğumuzda bir önceki öyküden bambaşka bir dünyaya geçiyoruz. Burada varlıklı bir aile mensubu iseniz yurt dışına gidebilir hatta ülkenizde zengin birisiyle nişanlanabilirsiniz. Kızını yurt dışına eğitime gönderen baba, aynı anda iki kadın ile yaşamak isteyebilir. Aile sancısı her sınıfta kendini göstermektedir.

        “İnsanlar bir menfaatleri olduğu için uzaklara gider.”

    Aşk Şiirleri’nde Afrika’da siyasi bir tutuklu olan bir beyazın yaşadıklarını okuyoruz. Neden orada? Neden tutuklu? Nasıl kurtulacak? Öykü boyunca ilgimizi kaybetmiyoruz.

    “Hapishanedeki yıllar ona fazla bir şey umut etmemeyi, fazla bir şeyden kederlenmemeyi öğretmiştir, bir tutukluyu fazla umut ya da fazla kederden başka bir şey öldürmez. Minik atomlar halinde, parça parça, günü birlik yaşamayı öğrenmiştir.”

     Afrika bizim için ne ifade ediyor? Kara kıta, sadece hayırsever insanların su kuyuları açtıkları, insanları doyururken fotoğraflar çekip medyada paylaştıkları koca bir toprak parçası mı? Bizim ‘insanlığımız’a ihtiyaçları var mı? Yönetimlerde söz sahibi siyahîler nereli? Afrikalı mı, Afrika kökenli mi? Biz Afrika için neyiz peki? Her bir öykü bizi duygudan duyguya sürüklüyor. Öykü okumayı sevenler, dünya öykülerine ilgi duyanlar için okuma listesine alınması gereken bir kitap Yuvayı Keşfetmek. 

     Öykülerin sonunda yazarlarının fotoğraflarının paylaşılmasını ve yazdıkları ile ilgili kısa bir bilgi verilmesini okur olarak faydalı buldum. İsterdim ki bu kitapta öyküsü yer alan her yazarın eserleri dilimize çevrilmiş olsun ama ne yazık ki çoğu yazarın eserleri henüz çevrilmemiş, çevrilen eserlerin de baskısı kalmamış. Butik yayınevleri bu konu ile ilgili bir çalışma yaparsa ülkemizde nitelikli çeviri eserlere yenileri eklenecektir. 

      Yuvayı Keşfetmek siyah sayfalara beyaz mürekkeple yazılsaydı derdini dünyaya daha iyi anlatırdı diye düşünmeden edemedim. Adaletin dağıtılmadığı, doğal olarak yaşayacağımız adil zamanlarda okumak dileğiyle. 

    Sevgiyle ve kitapla…